فرهنگ مناظره و گفتوگو از نگاه امام رضا(ع)/ معنای متفاوت از بیانی که میگوید چهل حدیث حفظ کنید
تاریخ انتشار: ۱۲ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۲۶۴۸۷۶
فرهنگ>دین و اندیشه - محقق حوزه گفت: امام رضا(ع) به این موضوع این گونه تاکید و سفارش میفرماید «هر کس چهل حدیث را براى امت من حفظ کند، تا مردم از آنها بهره مند شوند، خداوند او را در روز قیامت فقیه و عالم بر مى انگیزد». در این حدیث منظور امام رضا(ع) از حفظ حدیث، قطعاً صرف حفظ کردن نیست، بلکه مراد کتابت و گردآوری آن برای آیندگان و امتهای بعدی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حوزه نوشت:حجتالاسلام والمسلمین علی قنبریان، از پژوهشگران حوزه با اشاره به موضوع تعلیم و تعلّم در سیره رضوی، اظهار داشت: در روایات رسیده از ائمه معصومین(ع) درباره اهمیت تحقیق و پژوهش و کتابت مطالبی عنوان شده است. پیامبر اکرم(ص) در این زمینه میفرمایند «العلم صید و الکتابه قید، قیّدوا قیّدوا رحمکم الله تعالی علومکم بالکتابه؛ علم صید و شکار است، و کتابت و نوشتن قید و به بند کشیدن میباشد؛ رحمت خداوند بر شما! علوم خود را با نوشتن به بند بکشید».
وی افزود: این روایت نبی اکرم(ص) نص در کتابت و پژوهش میباشد. یعنی اگر بخواهیم علم خودمان را به بند بکشیم و در تملّکمان باشد، باید بنویسیم تا ثبت و ضبط گردد. یعنی شکار تا زمانی که به بند کشیده نشده ممکن است فرار کند و از دست شکارچی خارج شود. پیامبر(ص) هم اینجا تمثیل خوبی دارند که اگر شما میخواهید علمتان مانند یک شکار به بند کشیده شود و از دستتان خارج نشود، بنویسید تا برای آیندگان هم باقی بماند تا یک باقیات الصّالحاتی برایتان باشد.
استاد حوزه علمیه تهران ادامه داد: در روایت دیگری امام صادق(علیهالسلام) میفرماید «اكْتُبُوا فَإِنَّكُمْ لَا تَحْفَظُونَ حَتَّى تَكْتُبُوا؛ بنویسید! همانا شما قادر بر محافظت مطالب علمی نمیباشید مگر به نوشتن و کتابت کردن».
حجتالاسلام قنبریان یادآور شد: در کتاب «منیه المرید فی آداب المفید و المستفید» عالم بزرگوار شهید ثانی میگوید؛ طالب علم خوب است همیشه یک دفتر یادداشت همراه خود داشته باشد و به محض دیدن مطلب علمی آن را بنویسد چون نگارش سبب میشود که آن مطلب را به بند بکشد و اگر این کار را نکند، همان مطلب را که میبیند، بعد از مدتی از یادش خواهد رفت.
وی با اشاره به اهمیت کتابت و پژوهش در سیره رضوی، عنوان داشت: امام رضا(ع) به این موضوع این گونه تاکید و سفارش میفرماید «هر كس چهل حديث را براى امت من حفظ كند، تا مردم از آنها بهره مند شوند، خداوند او را در روز قيامت فقيه و عالم بر مى انگيزد». و علمایی که کتاب هایی درباره علوم حدیث و روایات ائمه تألیف نمودهاند این حدیث را در ابتدای کتبشان ذکر کردهاند.
این محقق حوزوی افزود: در این حدیث منظور امام رضا(ع) از حفظ حدیث، قطعاً صرف حفظ کردن نیست، بلکه مراد کتابت و گردآوری آن برای آیندگان و امتهای بعدی است. و همین بیان حضرت، نشان از اهمیت پژوهش و کتابت در سیره رضوی است.
وی با بیان اینکه دوران زندگی امام رضا(ع) با سه تن از خلفای عباسی معاصر بود، یادآور شد: در زمان خلافت بنی العباس، موضوع ترجمه مورد توجه علما و اندیشمندان آن عصر بود. و علمای آن زمان؛ برخی کتب پزشکی، شیمی، فلسفه و... یونانی را ترجمه نموده و به مراکز علمی اسلامی ارائه میدادند. از این رو ما میبینیم کتابخانه دارالحکمه، بزرگترین مخزن علمی دوران عباسیان بود و این به دلیل همین ترجمهها و توسعه علوم بود.
استاد حوزه علمیه تهران با اشاره به ترجمه کتب یونانی و وارد شدن افکار غربی به علوم اسلامی، اظهار داشت: یکی از نقشهای ویژه و مهم امام رضا(ع) در زمینه فرهنگ سازی اسلامی، عبارت است از؛ مقابله با امواج فکری بیگانگان. یعنی با تشریح علوم اصیل اسلامی، و با تبیین قرآن و گفتار پیامبر(ص) و تربیت صحابه و دانشمندان، مانع از ورود تفکرات ناسالم غربی به مراکز علمی شیعی شد.
وی ادامه داد: با توجه به گستردگی سرزمینهای اسلامی، امام رضا(ع) با تربیت صحابهای امین و دانشمند، تلاشهای بسیاری را برای دفع آسیبهای فرهنگی و مقابله با ورود افکار بیگانه و سکولار به همراه کتب ترجمه شده انجام داد، تا بدین طریق فرهنگ تمدن اسلامی با محفوظ ماندن از انحرافات، تقویت و ارتقاء یابد.
حجتالاسلام قنبریان با اشاره به مناظرت معروف امام رضا(ع) با اندیشمندان علمی و مذهبی، گفت: یکی از شعبههای تعلیم و تعلّم، مناظره و گفتگو است. و از جمله مهمترین مناظرات علمی امام هشتم(علیهالسلام)؛ مناظره با جاثلیق(لقب رییس اسقفها و علمای بزرگ نصاری)، مناظره با رأس الجالوت(لقب دانشمندان و علمای ملت یهود)، مناظره با هربز اکبر، مناظره با عمران صابی، مناظره با سلیمان مروزی، و مناظره با علی بن محمد بن جهم بود.
استاد حوزه علمیه تهران افزود: در این مناظرات امام رضا(ع) از طرق مختلف اعم از جدل أحسن، خطابه، مناظره، شعر و... استفاده میکرد. و بدین طریق اهمیت فرهنگ تعلیم و تعلّم، علم آموزی، تحقیق، مطالعه و کتابت را در بین مردم تبیین و آشکار میساخت. و با نهادینه شدن فرهنگ یادگیری و یاد دادن در بین مردم، زمینهی تشویق و ترغیب آنان به تحقیق، مطالعه و پژوهش نیز فراهم میشد.
این کارشناس دینی عنوان داشت: در رابطه با فرهنگ یادگیری و یاد دادن، امام رضا(علیهالسلام) میفرماید «رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیَا أَمْرَنَا قُلْتُ کَیْفَ یُحْیِی أَمْرَکُمْ قَالَ یَتَعَلَّمُ عُلُومَنَا وَ یُعَلِّمُهَا النَّاسَ فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلامِنَا لاتَّبَعُونَا» خداوند رحمت کند بندهای را که زنده میکند امر ما را؛ راوی میگوید پرسیدم چگونه زنده میکنند امر شما را؟ حضرت فرمود «با تعلیم و فراگیری علوم ما به خودش و مردم، و زمانی که مردم به زیبایی کلام ما علم پیدا کنند هر آیینه از ما تبعیت میکنند».
وی با بیان اینکه تفکر از لوازم تحقیق و پژوهش است، تصریح کرد: حضرت رضا(علیهالسلام) میفرماید «لیس العباده کثره الصلاه و الصوم، إنّما العباده التفکّر فی أمر الله عزّ وجلّ؛ عبادت به فراوانی نماز و روزه نیست، بلکه عبادت تفکر در امر خدای والاست». در این روایت، امام(ع) مردم را به فکر کردن در امور و تفکر دعوت میکند.
این محقق حوزوی افزود: بر این اساس یکی از لوازم پژوهش و یاد دادن و عالم شدن عبارت است از تفکر. یعنی اگر کسی دارای قوه تفکر نباشد، و بخواهد در وادی علم و فرهنگ تعلیم ببیند و کسب دانش کند، چیزی عاید او نخواهد شد. زیرا انسان هم موقع یاد گرفتن و هم یاد دادن باید تفکر داشته باشد و به عمق مطالب دقت کرده و اندیشه کند. از این رو در منظر امام رضا(ع) تفکر از لوازم علم آموزی و کتابت است.
وی ادامه داد: تربیت علما، اندیشمندان و بزرگانی به دست امام رضا(ع) چون حسن بن علی بن زیاد وشاء، فضل بن شاذان، حماد بن عیسی، اشعری قمی، سعدبن سعد، ریان بن صلت، محمد بن خالد برقی قمی، عبد العزیز مهتدی قمی، یونس بن عبدالرحمن و... که همگی در پژوهش و کتابت سرآمد روزگار خود بودند، نمونهای از تلاشهای علمی آن حضرت در زمینه تعلیم و تعلّم است.
حجتالاسلام قنبریان در پایان تصریح کرد: تربیت شاگردانی چون علی بن مهزیار اهوازی که 33 عنوان کتاب تألیف کرده است، و یا ابراهیم بن حاکم قمی که دارای تألیفات متعددی است، همگی حکایت از اهمیت فرهنگ تعلیم و تعلّم، و کتابت و پژوهش در سیره رضوی دارد.
/6262
کلید واژهها : امام رضا(ع) -منبع: خبرآنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۲۶۴۸۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همایش «دین، فرهنگ و رسانههای نوین» برگزار میشود
کمال اکبری در نشست خبری همایش دین، فرهنگ و رسانههای نوین که در سالن جلسات دانشکده دین و رسانه قم برگزار شد از ارسال ۱۵۳ مقاله به دبیرخانه خبر داد و گفت: از این تعداد ۵۰ مقاله چاپ و در اختیار مخاطبان قرار خواهد گرفت.
رئیس دانشکده دین و رسانه افزود: استقبال مراکز علمی از جمله دانشگاه تهران، دانشگاه قم، پژوهشگاههای وابسته به حوزه و دانشگاه و نیز مرکز مدیریت حوزههای علمیه از همایش دین، فرهنگ و رسانههای نوین بسیار عالی بود. نیازمند استفاده از ظرفیتهای حوزوی و دانشگاهی برای تولیدات صدا و سیما هستیم.
دبیر همایش دین، فرهنگ و رسانههای نوین، محورهای این همایش را "دین، فرهنگ و نظامات رسانهای"، "دین، جهانی شدن و رسانههای نوین"، "دین و زیباییشناسی رسانههای نوین"، "زبان دین و زبان رسانههای نوین" و "دین دیجیتال و رسانههای نوین" اعلام و خاطرنشان کرد: "روششناسی مطالعات دینی و رسانههای نوین"، "فرهنگ، حکمرانی و رسانههای نوین"، "رسانه، خردهفرهنگها و تفاهم فرهنگی"، "رسانههای نوین، خانواده و سبک زندگی"، "هویت دینی، عدالتطلبی و رسانههای نوین"، "دین و قالبهای برنامهسازی در رسانههای نوین" از دیگر محورهای این همایش است.
اکبری عنوان کرد: "استعاره و تمثیل در رسانههای نوین"، "فرصتها و چالشهای دین در رسانههای نوین"، "چالشهای اخلاقی حضور دین در رسانههای نوین"، "چالشهای حقوقی حضور دین در رسانههای نوین"، "هنرهای رسانهای و عرفیسازی دین"، "دین، رسانههای نوین و چالشهای زیستمحیطی"، "تنظیمگری رسانههای نوین و حکمرانی فضای مجازی"، "فرهنگ و آیندهپژوهی رسانههای نوین"، "علوم شناختی، دین و رسانههای نوین"، "هوش مصنوعی، دین و رسانههای نوین"، "رسانههای نوین و بازآفرینی انقلاب اسلامی" و "دین و تنوع زیباییشناسیهای نوظهور" از دیگر محورهای این همایش ملی است.
رئیس دانشکده دین و رسانه قم گفت: این همایش برای تولید ادبیات علمی و فرهنگی در مبحث رسانههای نوین است، بنا به تغییرات ساختاری سازمان صداوسیما در استفاده از فرصت رسانهای و فضای مجازی، پژوهش علمی در این زمینه ضروری است. همایش «دین، فرهنگ و رسانههای نوین» تلاشی از سوی همه اندیشمندان، اساتید حوزه و دانشگاه برای تولید ادبیات نظری در حوزه رسانههای جدید است.
دبیر این همایش تصریح کرد: اولین همایش «دین، فرهنگ و رسانههای نوین» پس از برگزاری ۱۷ پیش نشست در طول ۶ ماه گذشته و برگزاری ۱۱ نشست علمی، هشتم و نهم خرداد در استان تهران و قم با معرفی مقالات برگزیده برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/